2025 yılının Temmuz ayında yürürlüğe giren ÖTV düzenlemesi, Türkiye’deki elektrikli araç pazarında dengeleri altüst etti. Motor gücü 160 kW altı olan elektrikli otomobillerde ÖTV oranı %10’dan %25’e çıkarılırken, daha güçlü motorlara sahip modeller için %55 ila %75 arasında değişen oranlar uygulanmaya başlandı. Bu düzenleme ile birlikte markalar hem vergisel hem de kendi baz fiyatlarında artışa gitti. Tesla, Togg, BYD, Kia gibi birçok marka yeni fiyatlarını duyururken, bazı modellerin nihai satış fiyatı 2,5 milyon TL bandına kadar dayandı.

Zam sonrası pazarın tepkisi dikkat çekiciydi. Türkiye’nin yerli gözdesi Togg T10X uzun menzilli modeli %29’a varan fiyat artışıyla 2 milyon 363 bin TL’ye ulaştı. Tesla Model Y ise %20 civarında artışla 2 milyon 241 bin TL’den alıcı buldu. Fiyatlar artsa da satışlar durmadı. Temmuz ayında elektrikli araç satışları rekor seviyeye çıktı. Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği (ODMD) verilerine göre sadece Temmuz’da 12 binden fazla elektrikli araç satıldı.

Peki bu satış yarışının lideri kim oldu? Tesla Model Y, Temmuz ayında 4.706 adetle zirveye yerleşti ve aylık bazda Türkiye’de ilk kez en çok satan elektrikli araç oldu. Hemen arkasından gelen Togg T10X ise 2.720 adetlik satışıyla güçlü yerli pozisyonunu sürdürdü. Özellikle İstanbul, Ankara ve Bursa gibi büyük şehirlerde Tesla, şehir içi sürüş konforu ve uzun menzil avantajıyla tercih sebebi olurken; Togg ise hem yerli üretim desteği hem de orta-üst segmentteki donanım gücüyle kullanıcıların ilgisini çekmeye devam etti.

En çok satan modeller arasında Citroën e-C3, Opel Frontera, KIA EV3, KGM Torres EVX ve MINI Countryman gibi modeller de yer aldı. Çinli üreticilerin rekabeti artırdığı bu dönemde, özellikle fiyat/performans odaklı modellerin satışları dikkat çekti. BYD Seal U ve Chery Omoda 5 EV gibi yeni nesil SUV’lar, genç kullanıcılar ve şehir dışı kullanımı hedefleyen aileler tarafından daha çok tercih edilmeye başladı.

Ancak ÖTV zammının etkisi sadece satış adetlerinde değil, tüketici psikolojisinde de hissedildi. Elektrikli araçlara olan ilgi devam etse de, fiyat artışları nedeniyle orta gelirli tüketiciler ya beklemeye geçti ya da hibrit modellere yönelmeye başladı. Ağustos ve Eylül aylarında bu eğilimin daha net görülmesi bekleniyor.

Buna rağmen, Türkiye’de elektrikli araçların yükselişi durdurulmuş değil. Temmuz sonu itibarıyla yılın ilk yedi ayında satılan elektrikli araç sayısı 100 bini geçti. Elektrikli araçlar, toplam sıfır otomobil pazarının %18’inden fazlasını oluşturuyor. Şarj altyapısındaki gelişmeler, devlet teşviklerinin yeniden gündeme alınması ve uygun kredi destekleriyle elektrikli mobilite, Türkiye’de orta vadede içten yanmalı araçları geride bırakmaya hazırlanıyor.

Sonuç olarak, ÖTV zammı piyasayı sarsmış gibi görünse de, elektrikli araçlara olan talep hâlâ güçlü. Tesla ve Togg gibi markalar rekabetin zirvesinde yer alırken, pazarın önümüzdeki aylarda nasıl şekilleneceği, hem tüketici alışkanlıklarına hem de devlet politikalarına bağlı olacak gibi görünüyor.

Umut Akdemir